Zelfstandigen zonder personeel opereren steeds meer als aannemer. Volgens Henry Kasper, voorzitter van FNV-Zbo komt dit vooral door de efficiency en ‘no-nonsense’ houding van de ZZP’er (Zelfstandige Zonder Personeel) “De zelfstandige professionaliseert zich en dat gaat de onderkant van de aannemersmarkt voelen”.

‘Het mannetje’ van weleer is een volwaardige ondernemer geworden. De ‘makkelijke in te huren handjes’ nemen tegenwoordig met gemak werken van een paar ton aan en vormen met collega-zelfstandigen voor het oog hetzelfde bedrijf als de kleine aannemer. Toch ziet Henry Kasper, voorman van de grootste belangenbehartiger van zelfstandigen in bouw en hout met lede ogen aan hoe het groeiende ledenbestand lang niet altijd serieus genomen wordt door aannemers en beleidsbepalers. “Omdat de ZZP’er een ongecompliceerde aanbieder van vakkennis en arbeid is, die niet over doelgroepen en marktbenadering praat”.

Het aantal zelfstandigen in de bouw is de 50.000 ruim gepasseerd. Hoe verklaart u deze groei?
Ook in laagconjunctuur is het aantal ZZP’ers zelfs met enkele duizenden gegroeid, deels omdat er bij aannemers geen werk meer was. Persoonlijke motieven (huidige werk saai, repeterend of weinig diepgaand, reis/werktijden) en sectorale motieven (verdiensten CAO te laag, marktmogelijkheden door specialisatie of opgebouwd netwerk) komen bovendrijven. Wat je nu ziet, is dat mensen de stap wagen omdat het weer wat beter gaat. Wie al lang met het idee rondloopt om eigen baas te worden, grijpt nu de kans.

Hoe typeert u deze ondernemer?
Een ZZP’er is een geval apart, zeg ik altijd. Een echte ondernemer wil winstoptimalisatie. Hij zou extra mensen in dienst nemen als dat het rendement significant zou verbeteren. De meeste ZZP’ers willen echter vakoptimalisatie; ze willen leuk, afwisselend werk blijven doen met een leuke opbrengst. Ze willen bewust niet dusdanig groeien dat ze zelf op kantoor belanden.

Ze zoeken elkaar bij grotere klussen op.
De ZZP-netwerken functioneren met name in de grote steden al jaren geweldig. De zelfstandigen hebben kaartenbakken met verschillende disciplines, waarbij iedereen binnen dit netwerk acquireert, plant en uitvoert. Razend efficiënt. Particulieren willen niets liever dan duidelijkheid in de offerte en direct contact met degen die het werk gaat maken. Het netwerk bewaart zijn eigen kwaliteit; wie het verprutst, verdwijnt uit de kaartenbak. Ik vind het ZZP-netwerk dé toekomst op de particuliere renovatiemarkt.

Ze snoepen daarmee een belangrijke markt van de kleine aannemer weg. Die is daar niet blij mee.
Natuurlijk horen we wanklanken. Maar waar is het ondernemerschap? Kansen zoeken en benutten! ZZP’ers kampen niet met een overhead van grotere aannemers, zijn flexibeler. Aannemers moeten daar niet over zeuren, maar kijken hoe zij ook efficiënter kunnen werken. Bedrijven moeten vakmensen behouden door werk vooral boeiend te houden en verantwoordelijkheden laag te leggen. Op dat moment ontneem je de echte vaklieden voorname argumenten om voor zichzelf te beginnen.

Tegen welke knelpunten loopt een zelfstandige in zijn rol als onderaannemer?
De car-verzekering is een hete aardappel die maar doorgegeven wordt. Onderaannemers worden daardoor vaak uitgesloten, zonder dat daar iemand notie van neemt. Maar ook ontstaan er verkeerde gezagsverhoudingen op de bouw omdat niet duidelijk is wat men van elkaar verwacht. Een onderaannemer is iemand waarmee je duidelijke resultaatafspraken moet maken, waarbinnen hij autonoom moet kunnen opereren. Verder worden de ingehuurde ZZP’ers snel de dupe van betalingstrajecten, als de afspraken niet goed vastgelegd zijn.

Terug